Το δράμα «ΚΟΝΤΡΑ ΣΤΟ ΡΕΥΜΑ» αποτελεί το πρώτο θεατρικό έργο στη μητρική γλώσσα, γραμμένο από έναν Έλληνα Βορειοηπειρώτη το οποίο ανέβηκε στη σκηνή του Δημοτικού Θεάτρου του Αργυροκάστρου. Κάποια δράματα και θεατρικά έργα έχουν γραφτεί στη μητρική γλώσσα από Έλληνες Βορειοηπειρώτες στη Βόρειο Ήπειρο όπως από τον Μπότη, το Βιδούρη, τον Τζιά, τον Πάνο. Όμως είναι το μοναδικό που ανέβηκε στη σκηνή του δημοτικού θεάτρου της πόλης Αργυροκάστρου και με υψηλές επαγγελματικές και καλλιτεχνικές αξιώσεις αλλά και ιδεολογικές απαιτήσεις.
Σε προσωπική βάση είναι το δεύτερο δραματικό μου έργο. Το πρώτο, το οποίο δεν διαθέτω προς το παρόν το κείμενο, (το έκρυψα για να μη το χάσω και δεν τον βρίσκω), γράφτηκε όταν ήμουν φοιτητής, 1980. Έφερε τίτλο «Χειμωνιασμένη αγάπη». Μια ιστορία άτυχης αγάπης στη δύσκολη εποχή του Μεσοπολέμου, που έφερνε στο φως τις κοινωνικές και εθνικές καταστάσεις των ομογενών εκείνη την περίοδο. Το δράμα γράφτηκε, όπως και αλλού αναφέρω, με στόχο τη δημιουργία ενός συνδέσμου Ελλήνων διανοουμένων κρυμμένου πίσω από το θεατρικό σύλλογο, (το καθεστώς δεν επέτρεπε τότε ίδρυση συλλόγων), αλλά για γνωστούς πλέον λόγους δεν πρόκοψε!
Το έργο, ανέβηκε στη σκηνή όταν ήμουν δάσκαλος στους ΣχωριάδεςΠωγωνίου 1984, με τους νέους του χωριού, όπου εγώ ήμουν συγγραφέας, σκηνοθέτης, ηθοποιός, ηλεκτρολόγος σκηνογραφος. Έπαιξε μία και τελευταία φορά!!
Το δεύτερο δράμα , «Κόντρα στο ρεύμα» είχε ξεκινήσει να γράφεται πριν από το 1990. Ως έναυσμα χρησίμευσε ένα δράμα με παρόμοιο περιεχόμενο, (τις σχέσεις των Αλβανών του Κοσσυφοπεδίου με τη Σερβία), που ανέβασε στη σκηνή το δημοτικό θέατρο του Αργυροκάστρου. Ολοκλήρωσα τη συγγραφή του δράματος το 2004.
Το περιεχόμενο του δράματος«Κόντρα στο ρεύμα»
ΤαγεγονότατοποθετούνταισεμιατιςχώρεςολοκληρωτικώνκαθεστώτωντηςΑνατολικήςΕυρώπηςσεμεταβατικήπερίοδο προς τον εκδημοκρατισμό τους. Η πλοκήη περιστρέφεται γύρω από τις σχέσεις μερικών πρώην φίλων. Οι προσωπικές και οικίες σχέσεις τους κατά το ολοκληρωτικό καθεστώς μεταβάλλονται σε πολιτικές αντιπαραθέσεις κατά την περίοδο μεταπολίτευσης, εκπροσωπώντας τις εξελίξεις εντός μιας εθνικής κοινότητας. Η μια πλευρά, η οποία χαίρει την εύνοια των κρατικών δομών και εκπροσωπεί επίσημα την εθνική κοινότητα, επιδιώκει την προσωπική θριάμβευση σε βάρος της άλλης κάνοντας κατάχρηση της αξιωματικής θέσης που κατέχει. Η άλλη πλευρά επιδιώκει να ρίξει άπλετο φως στην αλήθεια διότι πιστεύει ότι μόνο έτσι θα μπορέσει να προστατέψει τα εθνικά δίκαια. Η προσπάθεια ελέγχου της πολιτικής ηγεσίας της εθνικής αυτής κοινότητας από το κράτος αποτελεί μία ακόμα παράμετρο της κόντρας στο ρεύμα του δράματος.
Τα γεγονότα στους άξονες αυτούς, διατηρούν επιφανειακά μια ήρεμη αφήγηση, κατά την οποία η εσωτερική δράση αποχτά εντονότατη σύγκρουση. Η ροή των γεγονότων φαίνεται ότι αποτελεί μια επιβεβαίωση της ρήσης ότι δεν μπορεί να πας κόντρα στο ρεύμα και ο πρωταγωνιστής μοιάζει να λειτουργεί σε μια απίθανη αποστολή.
Τα πάντα κινούνται μέσα από τη δράση 9 προσώπων σε 8 σκηνές που εξελίσσονται σε λίγο περισσότερο από 75 λεπτά. Η σκηνοθεσία είναι του Βασίλη Τσούκλα και η σκηνογραφία του ΣταύρηΤσάτη. Παίζουν μαζί με τον συγγραφέα και σκηνοθέτη η ΑνίταΚοτσικόρη και Βαλμπόνα Πάγκου (Τμήμα Ξένων Γλωσσών) η Βιτωρία Κύρου, ΓκαζμέντΜέραϊ και Νικόλας Τσάκουλης (Τμήμα Ελληνικών) Πέτρος Μπερούκας (πρώην φοιτητής του Τμήματος Ελληνικών) Δημήτρης Σέντης (συγγενής)
Το δράμα του δράματος
Το δράμα έμεινε ολοκληρωμένο επί πέντε χρόνια. Δεν υπήρχε κάποιος που να αναλάβει να το ανεβάσει στη σκηνή, ούτε υπήρξε χορηγός.
Η ευκαιρία ήρθε το 2009. Το πανεπιστήμιο Αργυρόκαστρου έπρεπε να ανταποκριθεί σε παρόμοια εκδήλωση, θεατρική παράσταση, που το πανεπιστήμιο της Κύπρου ανάπτυξε στο πλαίσιο συμφωνίας στο παν. Αργυροκάστρου το 2008. Το δράμα μου στην ελληνική αποτελούσε τη λύση για το Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου. Σκέφτηκα επίσης να το εντάξω στις εκδηλώσεις για τα 15-χρονα του Τμήματος.
Οι πολύπλευρες σκληρές αντιδράσεις
Υπήρξε πρώτη η σφοδρότατη αντίδραση από τους συναδέλφους του Τμήματος. Κυμαίνονταν από αντιδράσεις για το περιεχόμενο, μέχρι γιατί ο συγγραφέας του δράματος ήμουν εγώ.Εγώ προχώρησα.
Ήρθε η επόμενη δυσκολία. Κανείς από τους Έλληνες ηθοποιούς και σκηνοθέτες στην πόλη Αργυροκάστρου δεν αναλάμβανε να ανεβάσει στη σκηνή το έργο. Φοβόντουσαν το περιεχόμενο και τις αντιδράσεις. Το ανέλαβε ο Βασίλης Τσούκλας, κοντοχωριανός μου, αλλά με πολύ κουράγιο.
Το επόμενο εμπόδιο. Οι καθηγητές του Τμήματος δεν επέτρεπαν φοιτητές του Τμήματος να μετάσχουν ως ηθοποιοί. Οι τρεις φοιτητές του Τμήματος που τελικά ανέλαβαν να αγνοήσουν τις απειλές των καθηγητών, πλήρωσαν ακριβά το τίμημα. Ή με πολύ δυσκολία αποφοίτησαν, ή διέκοψαν τις σπουδές.
Για να σχηματιστεί η θεατρική ομάδα, πήραμε πρώην φοιτητές, γνωστούς και φοιτητές από άλλα, αλβανικά τμήματα.
Θα ακολουθήσουν όμως οι δυσκολίες. Ένα δράμα έχει πολλούς παραμέτρους. Τα σκηνικά ανέλαβε με αυταπάρνηση ο ΣταύρηςΤσάτης. Οι πρόβες γινότανε σε ένα χώρο που περισσότερο μύριζε στάβλο. Οι πιέσεις για να μη ανεβεί το έργο στη σκηνή αφόρητες. Η βούληση όμως των φοιτητών-ηθοποιών ήταν μεγάλη.
Θα μεσολαβήσουν και άλλα εμπόδια. Οι συνάδελφοι δεν ήθελαν να ενταχτεί η θεατρική παράσταση στις εορταστικές εκδηλώσεις. Για να το εμποδίσουν ενημέρωσαν τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας. Οι σχέσεις μου μαζί του ήταν φρικτά στα μαχαίρια. Γνώριζε ότι γνώριζα όλες τις βρομοδουλειές του στο Αργυρόκαστρο και ήθελε πάση θυσία να με καθηλώσει και να με αναγκάσει να κλείσω το στόμα.
Τόσο το περισσότερο όταν οι συνάδελφοί μου τον πληροφόρησαν ότι το δράμα έχει στόχο τον ίδιο. (Στην ουσία θεωρούσαν το δράμα ιδιαίτερη δική μου προβολή, αλλά και στιγματισμό προσώπων του περιβάλλοντος που στήριζαν αμέριστα Προξενείο, εκκλησία και οι συνάδελφοί μου).
Ο Γενικός Πρόξενος της Ελλάδας ζήτησε από τον Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, να εξαιρεθεί από το πρόγραμμα των εκδηλώσεων η θεατρική παράσταση και σε περίπτωση που εγώ αρνηθώ, το παν. Ιωαννίνων να ακυρώσει τη συμμετοχή στις εκδηλώσεις. Με το Παν. Ιωαννίνων ήταν σε εξέλιξη πρόγραμμα αναβάθμισης του Τμήματός μας στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου και το Γενικό Προξενείο διαχειρίζονταντα οικονομικά.
Η απάντησή μου στον Πρύτανη Ιωαννίνων ήταν ένα ηχηρό ΟΧΙ, θεωρώντας μάλιστα την πράξη αυτή ως άκρως προσβλητική κυρίως για το Παν. Ιωαννίνων.
Ο Πρύτανης Ιωαννίνων μποϊκοτάρισε τις εκδηλώσεις. Το προξενείο Αργυρόκαστρου δεν μετείχε στις εκδηλώσεις για τα 15-χρονα του μοναδικού στο είδος του ελληνικού τμήματος της Ελλάδας ανά τω κόσμο. Η εκκλησία παρεμπόδισε ημερίδα για τον υμνογράφο μας Μικραγιαννανίτη.
Οι συνάδελφοί μου, μόλις άρχισε η θεατρική παράσταση έφυγαν από την αίθουσα σε ένδειξη διαμαρτυρίας. Ήμουν πάνω στη σκήνη στο ρόλο μου και τους έβλεπα όταν αποχωρούσαν.
Και στο δράμα αυτό ήμουν ο συγγραφέας, ήμουν ηθοποιός, βοηθός σκηνοθέτης και ταυτόχρονα ο μάνατζερ όλης της προσπάθειας.
Το δράμα μαγνητοσκοπήθηκε στις γενικές πρόβες και αποτελεί σήμερα το μοναδικό θεατρικό έργο στη σκηνή, το οποίο αποτελεί και μέρος της ιστοσελίδαςμου. Κυκλοφόρησε όμως με τη σφραγίδα του Τμήματος, παρά τις αντιδράσεις των συναδέλφων.
Έπαιξε και στην Κύπρο, στο ΧΙΙ διεθνές φεστιβάλ πανεπιστημιακών πολιτιστικών εκδηλώσεων που οργάνωνε το Πανεπιστήμιο της Κύπρου. Είχε ιδιαίτερη απήχηση ! Αλλά όταν, ο διευθυντής του Κέντρου Οργάνωσης του Φεστιβάλ μου είπε να συνεχίσω με τη βοήθειά του τις παραστάσεις και σε άλλα μέρη, του απάντησα πολύ απότομα και άκομψα. Δεν μπορώ άλλο… ! Ούτε τα σκηνικά θα πάρω πίσω!!
Κόντρα στο Ρέυμα
(68 σελίδες)