Ακαδημαϊκό έργο

Η συγκεκριμένη ενότητα σχετίζεται με μια από τις βασικές επαγγελματικές μου δραστηριότητες, την ακαδημαϊκή. Να αναφέρω ότι μέχρι και το 2000 τα ακαδημαϊκά ενδιαφέροντα δεν ανήκαν στις επαγγελματικές μου προτεραιότητες. Υπερτερούσε η δημοσιογραφία. Έτσι εξηγείται που έβγαλα μεταπτυχιακό το 2004 σε ηλικία 46 χρόνων, το 2009 το διδακτορικό, το 2015 τον τίτλο του αναπληρωτή καθηγητή και το 2022 ετοιμάζω τον φάκελο για τον τίτλο του καθηγητή.

Το ακαδημαϊκό έργο υπηρέτησα από το 1993, ως καθηγητής και ως πρόεδρος του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρο

Τα επιστημονικά μου ενδιαφέροντα αφορούν τη λαογραφία, τη λογοτεχνία και τον πολιτισμό στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα. Με προσελκύει ακόμα η κοινωνική ανθρωπολογία. Για τη λαογραφία, την λογοτεχνία και τον πολιτισμό στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα έγραψα αντίστοιχα πανεπιστημιακά εγχειρίδια. Η ανανέωση, η επικαιροποίηση και ο εμπλουτισμός των διαλέξεων αποτελούσε για μένα βασική προϋπόθεση. Απαιτητικός, αυστηρός και δίκαιος, αλλά και με την ικανότητα εμπέδωσης πλούσιων γνώσεων. Αυτοί είναι οι χαρακτηρισμοί των φοιτητών προς το πρόσωπό μου, ως καθηγητής.

Αφιέρωσα πολλές ενέργειες για τον εκσυγχρονισμό των προγραμμάτων σπουδών του Τμήματος. Το 2007-2009 ανέλαβα την πρωτοβουλία εξομοίωσης του πτυχίου του Τμήματος με αντίστοιχα στην Ελλάδα, πρωτοβουλία που έλαβε τη στήριξη των αντίστοιχων υπουργείων παιδείας Ελλάδας και Αλβανίας. Η πρωτοβουλία κι η υλοποίησή της ήρθε σε μια κρίσιμη στιγμή για την μελλοντική λειτουργία του Τμήματος. Συνέβαλε ωστόσο, στην άμεση αναζωογόνησή του, αφού ο αριθμός των φοιτητών αυξήθηκε κατά 5 φορές. Για την εφαρμογή του ενοποιημένου προγράμματος σπουδών έρχονταν κάθε βδομάδα 25 καθηγητές από το Πανεπιστήμιο των Ιωαννίνων. Η προσπάθεια διήρκησε δύο ακαδημαϊκά έτη. Σταμάτησε λόγω αντιδράσεων από ελληνικούς κύκλους με επικεφαλής τον  Πρόξενο της  Ελλάδας στο Αργυρόκαστρο, Ριζόπουλο.

Με το σκεπτικό του ανοίγματος του Τμήματος, οργάνωσα με απόλυτη επιτυχία ετήσια φροντιστήρια απευθυνόμενα στο αλβανικό κοινόγια την εκμάθηση της ελληνικής γλώσσας και τη γνώση του ελληνικού πολιτισμού. Την πρώτη κιόλας χρονιά είχαμε περισσότερους από 140 σπουδαστές με τμήμα και στους Αγίου Σαράντα. Η πραχτική μας αυτή υιοθετήθηκε από το Υπουργείο Παιδείας της χώρας και κατοχυρώθηκε με συγκεκριμένη νομική ρύθμιση στο νόμο ανώτατης παιδείας. Δεν είχε όμως την υποστήριξη της ελληνικής πλευράς και ναυάγησε.

Με τη δική μου προσπάθεια το Τμήμα κατάφερε να πετύχει δύο μεταπτυχιακά προγράμματα, τέτοια που εξασφαλίζουν τώρα  την κατάρτιση ελληνοδιδασκάλων για όλα τα μαθήματα στη μητρική γλώσσα, στο δημοτικό και το γυμνάσιο. Ξεπεράστηκε έτσι ένα διαχρονικό πρόβλημα ανάμεσα στις ανάγκες των ελληνικών μειονοτικών σχολείων για εξειδικευμένους ελληνοδιδάσκαλους για όλα τα μαθήματα στη μητρική γλώσσα και τη δυνατότητα του Τμήματος να δίνει πτυχία μόνο για την ελληνική γλώσσα και τη λογοτεχνία. Στα προγράμματα σπουδών του Τμήματος εντάχτηκαν μαθήματα σε άμεση σχέση με τον Ελληνισμό της Αλβανίας. Στο θέμα αυτό ασφαλώς και υπήρξε μια παράδοση, αλλά την προώθησα και συγκεκριμενοποίησα.

Υπήρξα η κινητήρια δύναμη στην οργάνωση επιστημονικών δραστηριοτήτων, όπως συνδιασκέψεις, ημερίδες μέχρι και το πρώτο διεθνές συνέδριο στο πανεπιστήμιο Αργυροκάστρουμε ομιλητές απ΄ όλο τον κόσμο και με αντικείμενο κυρίως την ελληνική γλώσσα στην Αλβανία.

Βαρύνουσας σημασίας υπήρξαν οι ημερίδες και οι εκδηλώσεις αφιερωμένες σε προσωπικότητες του χώρου, όπως προς τιμή του Δροβιανίτη υμνογράφου Μικραγιαννανίτη, της Κατίνα Παπάς, των σύγχρονων συγγραφέων μας κλπ.

Προς την ίδια κατεύθυνση και με στόχο την έρευνα και την προβολή του δικού μας ελληνικού πολιτισμού, ανέλαβα την παραγωγή τριών ντοκιμαντέρ. «Ήπειρος, ο μύθος στην πραγματικότητα» με στόχο την απόδειξη της διαδοχής και της κληρονομιάς του πολιτισμού της Δωδώνης μέχρι της μέρες μας. Το δεύτερο φέρει τίτλο «Οι ήρωες πολεμούν σαν Έλληνες» αφιερωμένο στα 75-χρονα του ηρωικού έπους του 1940 και το τρίτο «Ο τόπος μας και η επανάσταση του 1821» με την ευκαιρία των 200 χρόνων της ελληνικής Επανάστασης. Προς τιμή της πλούσιας παράδοσης στις καλές τέχνες έκδωσα το λεύκωμα «Οι Έλληνες ζωγράφοι του Αργυροκάστρου από τον 17ο αιώνα» με έργα 85 Ελλήνων ζωγράφων και γλυπτών της περιοχής. Προς έκδοση είναι το λεύκωμα -μελέτη για τις παραδοσιακές φορεσιές της Δρόπολης και του Πωγωνίου, μια σημαντική επιστημονική εργασία, πρωτότυπη και μοναδική, όπως και το ντοκιμαντέρ για την θρησκευτική πολιτιστική κληρονομιά στην Ι.Μ. Αργυροκάστρου.

Σημαντική υπήρξε η προσφορά μου στην πολιτιστική δραστηριότητα του Τμήματος. Με την καθοδήγησή μου διοργανώθηκε για πρώτη φορά (2001) εκδήλωση στην μητρική ελληνική γλώσσα στην πόλη του Αργυροκάστρου, αφιερωμένη στα Χριστούγεννα. Η επιτυχία του φοιτητικού συγκροτήματος «Παιδιά λεβεντομάνας», (2006-07), παραμένει ιστορική, όπως επίσης και η οργάνωση μουσικής βραδιάς με ζωντανή ελληνική μουσική, επίσης στην πόλη Αργυροκάστρου. Με τους φοιτητές του Τμήματος ανεβάσαμε στη σκηνή του δημοτικού θεάτρου Αργυροκάστρου, το δικό μου δραματικό έργο, το πρώτο δράμα στη μητρική γλώσσα στο δημοτικό θέατρο της πόλης. (Ιδιαίτερη επιτυχία είχε στην Κύπρο.) Ο λαογραφικός όμιλος των φοιτητών του Τμήματος μετείχε με επιτυχία σε φεστιβάλ λαογραφικών συγκροτημάτων από διάφορες περιοχές του Ελληνισμού στην Αλβανία, στο Ζάππειο Μέγαρο στην Αθήνα.

Με την πρωτοβουλία μου το Τμήμα κατάφερε να εντάξει στο πανεπιστήμιο τους εορτασμούς των εθνικών επετείων της Ελλάδας με ομιλητές και καθηγητές από τα αλβανικά τμήματα.

Με την άμεση συνδρομή και καθοδήγηση μου οργανώθηκαν στο πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου οι πρωτότυπες εκδηλώσεις αφιερωμένες  στη διεθνή ημέρα της ελληνικής γλώσσας, από την καθιέρωσή της (2018). Στην δική μου αφοσίωση οφείλεται η μεγάλη επιτυχία και απήχηση της εκδήλωσης «200 χρόνια σύγχρονη ελληνική πόιηση» (2022)

Επίσης διευρύναμε τη συνεργασία και σχέσεις με διάφορα πανεπιστήμια και τμήματα, όπως το Βελιγράδι, τη Σόφια, τη Ρουμανία, με το πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας, την Κύπρο κλπ.

Με την προσωπική μου πρωτοβουλία το Τμήμα οργάνωσε τον εορτασμό των 15χρονων και 25χρονων του. Για την εκάστοτε επέτειο παρήγαγα αντίστοιχο λεύκωμα και ντοκιμαντέρ αποτελώντας έτσι την μοναδική πραχτική και παράδοση στο Πανεπιστήμιο.

Ιδιαίτερη υπήρξε η συμβολή μου στην πρωτοβουλία για τη σύσταση της ιστοσελίδας του Τμήματος. Είναι το μοναδικό τμήμα με δική του ιστοσελίδα στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου και σε όλη την Αλβανία. (Δεν υπήρξε όμως στήριξη για τη συνέχιση. Οι αντιδράσεις εθνικιστικών κύκλων απονεύρωσε την προσπάθεια.)

Υπό την αιγίδα μου το Τμήμα ανέλαβε συγκεκριμένη δραστηριότητα με άμεσο αντικείμενο την παιδεία στη μητρική γλώσσα και με στόχο την αναβάθμισή της. Αναλάβαμε και εκδώσαμε την πρώτη και σημαντικότερη έκθεση για την κατάσταση της παιδείας στη μητρική γλώσσα, με τους προβληματισμούς και με τις προτάσεις για την επίλυσή τους στο μέλλον.

Στο ίδιο πλαίσιο ηγήθηκα της προσπάθειας ώστε το Τμήμα να αναλάβει την προετοιμασία και έκδοση των σχολικών εγχειριδίων στη μητρική γλώσσα με πρωτόγνωρες τομές για τα ιστορικά δεδομένα της Εθνικής Ελληνικής Μειονότητας. Ήταν η πρώτη φορά που το Τμήμα αναγνωρίστηκε επίσημα ως υπεύθυνος φορέας για την κατάρτιση των ελληνικών σχολικών βιβλίων. Κατοχυρώσαμε επίσημα ένα τριπλό δρόμο για την συγγραφή τους, όπως: Δημιουργία νέων εγχειριδίων (μητρική γλώσσα για όλες τις τάξεις, Ιστορία της Ελλάδας και Γεωγραφία της Ελλάδας), ανασύνταξη των εγχειριδίων κοινωνικού περιεχομένου, υπό το σκεπτικό ότι αφαιρούσαμε τα οποιαδήποτε εθνικιστικά αγκάθια σε βάρος της Ελλάδας, προσθέταμε θέματα που αφορούσαν τον Ελληνισμό και κυρίως τον Ελληνισμό της Αλβανίας. Βασική προϋπόθεση ήταν ώστε ο Έλληνας μαθητής να έβρισκε πλήρως τον εαυτόν τον  στα βιβλία αυτά. Παρόμοιες παρεμβάσεις κάναμε μάλιστα και στα εγχειρίδια θετικών και φυσικών επιστημών. Μέσα σε 3-4 χρόνια καταφέραμε  να παράγουμε 45-47 τίτλους σχολικών βιβλίων.  Προσωπικά, συν τη συντονιστική εργασία, ανέλαβα  την προετοιμασία των βιβλίων της γεωγραφίας για την 6η τάξη, της ιστορίας για την 6η, 7η, 8η τάξη και ήμουν πρώτος συγγραφέας στο εγχειρίδιο Γεωγραφία της Ελλάδας για την 8η τάξη και συγγραφέας του εγχειριδίου της Ιστορίας της Ελλάδας για την 9η τάξη. (Πρόκειται για ένα βιβλίο που ξεπερνάει το μάθημα ιστορίας και αποχτάει τη σημασία ενός χρήσιμου εγχειριδίου για τον καθένα. Το κάθε εγχειρίδιο έπαιρνε σάρκα και οστά σε 3 –4 μήνες.

Η εμπειρία μας αυτή ανησύχησε πολύ τα γνωστά κέντρα και με απόφαση της κυβέρνησης μεθοδεύτηκε η κατάργηση του ρόλου μας αυτού πριν ολοκληρώσουμε το έργο μας.

Με δική μου πρωτοβουλία αναλάβαμε ημερίδες επιμόρφωσης των ελληνοδιδασκάλων με τη συνδρομή Ελληνικών Πανεπιστημίων και το ακαδημαϊκό έτος 2022, το Τμήμα κατάφερε να αποχτήσει επίσημα το δικαίωμα για την επιμόρφωση των ελληνοδιδασκάλων.

Προσωπικά ανάπτυξα επίσης  έντονη δραστηριότητα σε ότι αφορά τη συμμετοχή με εισηγήσεις σε διάφορα διεθνή συνέδρια. Αριθμούνται συνολικά 40 τέτοιες συμμετοχές, ενώ άρθρα μου δημοσιευτήκαν σε γνωστά ξένα περιοδικά.

Ούτε εδώ όμωςυπήρξε ρόδινη η πορεία μου. Η μεταφορά της πολιτικής αντιπαράθεσης στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα στο εσωτερικό του Τμήματος μου κόστισε ακριβά. Το 2003 οι συνάδελφοί μου που ανήκαν συλλογικά στην ίδια πολιτική παράταξη κατέβηκαν σε απεργία ενός μηνός διαμαρτυρόμενοι στην νόμιμη απόφαση των αρχών του Πανεπιστημίου που με όριζε πρόεδρο του Τμήματος. Για τους ίδιους λόγους απείχαν από τις παρουσιάσεις των βιβλίων μου. Το 2010 με καταψήφισαν για τη θέση του προέδρου.

Το 2011 ήρθε το βαρύτερο πλήγμα.
Η απόλυσή μου από το Πανεπιστήμιο. Μείγμα συμφερόντωνανομοιογενών παραγόντων συσπειρώθηκαν με επικεφαλής τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας σε ενιαίο μέτωπο εναντίον μου. Οι αρχές του Πανεπιστημίου, επηρεασμένες από τις εθνικιστικές αντιδράσεις κατά της δραστηριότητάς μου, κυρίως με το πρώτο ντοκιμαντέρ για τη Δωδώνη και την Ήπειρο και το λεύκωμα για τους Έλληνες ζωγράφους, (για εκείνους, αναθεωρούσαν τα δεδομένα της αλβανικής εθνικής ιδεολογίας), κύκλοι σε σχέση με τον Γενικό Πρόξενο της Ελλάδας, ενοχλημένοι από τη δημοσιογραφική μου δράση και αποκαλύψεις σε βάρος τους, η πολιτική ηγεσία στην Ε. Ε.Μειονότητα,λόγω της σκληρής αντιπολιτευόμενης στάσης μου. Έπρεπε όμως να βρουν κάτι απτό ενοχοποιητικό αλλά και υποβαθμιστικό για να με επιπλήξουν. Σκάρωσαν μια ποταπή ιστορία πλαστογραφίας, την οποία απέρριψαν από την πρώτη στιγμή οι εισαγγελικές αρχές και λοιπές αρμόδιες υπηρεσίες όλων των επιπέδων. Χρειάστηκε ένας 4-χρονος πολυμέτωπος και σκληρός αγώνας για να δικαιωθώ.

 

Τα Ταξίδια της Φυγού (τρεις τόμοι)

Τα Ταξίδια της Φυγού (τρεις τόμοι)

Η φυσική ύπαρξη του βιβλίου μου «Τα ταξίδια της Φηγού» και η ένταξη του στην ελληνική και αλβανική βιβλιογραφία, αποτελεί για μένα προσωπικά χαρά και συγκίνηση. Τα αισθήματα αυτά τα είδα πρώτα στο στενό περιβάλλον μου, στους φίλους και όσους συνεργάστηκαν,-σκληρά- για να είναι το βιβλίο αυτό ...
Η Λογοτεχνία στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα

Η Λογοτεχνία στην Εθνική Ελληνική Μειονότητα

Όπως αναφέρω και στην αλβανική εκδοχή, το βιβλίο “Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ, αφορά την γενικότερη ιδέα να καταπιαστώ με τα γράμματα, την ιστορία και τον πολιτισμό στον Ελληνισμό της Αλβανίας. Ξεκίνησα λοιπόν με την πρόταση να ενταχτεί το αντικείμενο στο πρόγραμμα σπουδών ...
Τα λαογραφικά

Τα λαογραφικά

Πριν από δύο δεκαετίες (Νοέμβριο του 2002), όταν προωθούσα προς έκδοση το βιβλίο «Λαογραφικά» έγραφα στο προλόγισμά μου, ότι το βιβλίο, «αποτελεί μια προσπάθεια, που η επιστήμη ήρθε να πειθαρχήσει την επιθυμία. Ένα πετραδάκι για να ορθοποδήσει το Τμήμα Ελληνικών στο Πανεπιστήμιο ...
Letërsia në Minoritetin Etnik Grek

Letërsia në Minoritetin Etnik Grek

Η ιστορία συγγραφής και έκδοσης του βιβλίου μου “LETERSIA NË MINORITETIN ETNIK GREK NË SHQIPËRI» (αλβανική εκδοχή), ξυπνάει πικρές αναμνήσεις και μετά από 20 ολόκληρα χρόνια  τις οποίες θέλω να μοιραστώ  με όποια εγκράτεια με τους αναγνώστες και επισκέπτες τις ιστοσελίδας μου. Η ιδέα για τη ...
Άρθρα

Άρθρα

Στο φάκελο που ακολουθεί του ακαδημαϊκού μου έργου, με τίτλο «ΑΡΘΡΑ», συμπεριλαμβάνονται 7 από τα σημαντικότερα άρθρα μου δημοσιευμένα σε διάφορα ντόπια και σε διεθνή περιοδικά υψηλού επιστημονικού επιπέδου. Επιλέχτηκαν στη βάση δύο αξόνων. Πρώτο, ως απόδειξη ότι το επιστημονικό μου ενδιαφέρον ...
Εισηγήσεις Ελληνικά

Εισηγήσεις Ελληνικά

Ο φάκελος «ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΑ», αφορά τη συμμετοχή σε διεθνή συνέδρια με εισηγήσεις στην ελληνική γλώσσα. Επιλέχτηκαν συνολικά οι εισηγήσεις από 12 συμμετοχές στο σύνολο 21. Βασικό χαρακτηριστικό των συγκεκριμένων εισηγήσεων παραμένει η προσπάθεια ανάδειξης του δικού μας ιδιαίτερου ελληνικού ...
Εισηγήσεις Αλβανικά

Εισηγήσεις Αλβανικά

Ο φάκελος «ΕΙΣΗΓΗΣΕΙΣ ΑΛΒΑΝΙΚΑ», αφορά τη συμμετοχή μου σε διεθνή συνέδρια με εισηγήσεις στην αλβανική γλώσσα. Επιλέχτηκαν συνολικά οι εισηγήσεις από 12 συμμετοχές στο σύνολο 19 τέτοιων συνεδρίων. Το κριτήριο επιλογής τους έχει σημείο αναφοράς τη συμβολή μου στην προβολή του ελληνικού ...
Έκθεση για την παιδεία

Έκθεση για την παιδεία

Η έκθεση για την παιδεία στην ΕΕΜ  στο αλβανικό δημόσιο είναι συλλογική εργασία των καθηγητών του Τμήματος Ελληνικής Γλώσσας, Λογοτεχνίας και Ελληνικού Πολιτισμού στο Πανεπιστήμιο Αργυροκάστρου. Τη σύνταξη και τη δόμησή της ανέλαβα προσωπικά, με την ιδιότητα του προέδρου του ...
Ιστορία της Ελλάδας 9

Ιστορία της Ελλάδας 9

Το βιβλίο «Ιστορία της Ελλάδας» για την 9η τάξη του 9-χρονου σχολείου στη μητρική γλώσσα,  αποτελεί το μοναδικό βιβλίο στα ελληνικά δεδομένα που περιέχει όλη την ιστορία της Ελλάδας, σε μερικές δεκάδες σελίδες βιβλίου, ανταποκρινόμενο σε σχολικό πρόγραμμα σπουδών πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης στην ...
Γεωγραφία της Ελλάδας 8

Γεωγραφία της Ελλάδας 8

Το σχολικό βιβλίο «Γεωγραφία της Ελλάδας» για την 8η τάξη απευθύνεται στον Έλληνα μειονοτικό μαθητή, δάσκαλο και κοινό ως μια προσπάθεια εκπλήρωσης της ιδέας ότι η γνώση της γεωγραφίας της Πατρίδας αποτελεί πυλώνα αυτογνωσίας της  εθνικής μας ταυτότητας. Το βιβλίο καταφέρνει να συνθέσει: -το
Argyrokastro – Perëndimi i Lindjes

Argyrokastro – Perëndimi i Lindjes

Τι είναι το βιβλίο  “GJIROKASTRA – ARGJIROKASTRO Perëndimi i Lindjes”; Ξεκίνησε ως ρεπορτάζ και ως πολιτική ανάλυση. Στη συνέχεια πήρε τη μορφή μια σειρά άρθρων για την καταγωγή και τη σημερινή μορφή της μαγικής πόλης, για να καταλήξει σε ένα πρωτότυπο βιβλίο, σπάνιο και μοναδικό. Γραμμένο με ...
Letërsia dhe Kultura në MEG

Letërsia dhe Kultura në MEG

Διδακτορική διατριβή, 2008 Η ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ ΣΤΗΝ ΕΘΝΙΚΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΙΟΝΟΤΗΤΑ ΣΤΗΝ ΑΛΒΑΝΙΑ, θεωρητική και λογοτεχνική προσέγγιση στην ποίηση του Π. Τσούκα, Ν. Κατσαλίδα και Α. Ζαρμπαλά (LETERSIA NË MINORITETIN ETNIK GREK NË SHQIPËRI - Qasje teoriko-letrare në pezinë e P. Çukës, N. Katsalidhës ...